Ahkam Hadislerini Yorum Metodu

Literatürde fıkhi hükümlere kaynaklık eden hadislere “ahkam hadisleri” adı verilmiştir. Bu hadisler, İslam fıkhının temelini teşkil etmiş ve fıkhi hükümlerin çoğu bu rivayetler üzerine bina edilmiştir. İhtiva ettikleri hükümlerin ehemmiyetinden dolayı sözkonusu hadisler muhtelif eserlerde bir araya getirilmiş ve birçok alim tarafından bu eserler üzerlerinde şerh çalışması yapılmıştır. Bu alimlerden birisi de hadis şerhçiliğinde önemli bir yere sahip olan İbn Dakiki’l-İd’dir.
İbn Dakiki’l-İd’in ahkam hadislerini şerh etmesini konu edinen bu eser giriş, üç ana bölüm ve sonuçtan meydana gelmektedir. Giriş bölümünde İbn Dakiki’l-İd’in yaşamış olduğu dönem siyasi, ilmi ve sosyal açıdan genel hatlarıyla incelemeye tabi tutulmuştur.

Birinci bölüm İbn Dakiki'l-İd’in hayatına ve ilmî kişiliğine ayrılmış ve ilmi kişiliğini oluşturan öğeler üzerinde durulmuştur. Bu bağlamda hocaları, talebeleri ve eserleri araştırmaya konu edilmiştir. İkinci bölümde hadis usulcülüğü ve bazı hadis meselelerine yaklaşımı ele alınmış ve bu konularda diğer usûlcülerden farklı olan yönleri araştırılmıştır. Üçüncü bölümde İhkamü'l-ahkam şerhu Umdeti’l-ahkam ve Şerhu’l-İlmam bi-ehadisi'l-ahkam ve el-İmam fî ma'rifeti ehadîsi'l-ahkam adlı eserleri incelenerek İbn Dakiki’l-İd’in ahkam hadislerini şerh etmedeki metodu irdelenmiştir.

Bu çerçevede ahkam hadislerini hangi ilke ve esaslar çerçevesinde değerlendirmeye tabiv tuttuğu araştırılarak kendine has bir hadis yorum yönteminin olup olmadığı ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu bölümlerdeki açıklamalar neticesinde sonuç kısmı oluşturulmuştur.