Alternatif Eğitim Dergisi Sayı: 10 Bahar 2019

Yayınevimiz tarafından yayımlanan, alanında tek yayın olan Alternatif Eğitim Dergisi, dördüncü yılında sizleri 10. sayısı ve yenilenen boyut ve tasarımıyla karşılıyor.

Türkiye'de eğitim alanında önemli bir ses ve alternatif olan Başka Bir Okul Mümkün topluluğunun bütün tarihsel gelişimini, geçirdiği evreleri, emek verenlerin kaleminden ilk defa bu kadar derli toplu bir şekilde okurla buluşuyor. Bu sayının editörlüğünü yapan Feyza Eyikul, sürecin başından beri Başka Bir Okul Mümkün oluşumunun içinde aktif olarak yer almıştır. Derginin bir kısmı ise girişime ilham olan ve başından beri desteğini esirgemeyen yabancı yazarların yazıları ile zenginleştirilmiştir.

Tüm dünyada eğitimin niteliğinin günbegün düşmekte olduğu tartışmalarının yaşandığı bu dönemde eğitimde alternatif yaklaşımlara dair söyleyecek sözü olan, yeni yöntemler öneren eğitimciler Alternatif Eğitim Dergisi’nde kendilerini ifade olanağı bulabilmektedirler.

“Demokratik Okul (DO) ise öncelikle çocuğun özgürlüğüne bir atıf ile başlar. Okul denen; çocukların bir araya geldiği mekân ve zaman dilimlerinde “(insanın) çocuğun özgürlüğünü” yeniden temin ve tesis etme iddiasındadır. Geleneksel eğitim anlayışından bir sapma olarak gelişen bu yaklaşım, mutlakçı bir anlamdan öte, tarih içinde farklı uygulama şekilleri de gösterir. Çocuğun özgürlüğünün, kurucu ilke olması, aynı zamanda, kaynağını askeri disiplinden alan geleneksel okul anlayışını da çözer. Bu anlayış, otoritenin okuldaki her halini (kurallar, yetişkinler, öğretmenler, notlar yoluyla oluşan kurumsal otorite vb.) sorgulamaya başlar; çocuğu bir kurucu özne haline getirmeyi dener. Aynı zamanda; yeni olana, bilginin çocuk özelinde sürekli bir varoluş-yokoluş haline, çocuğun hesaplanmazlığına ve öngörülemezliğine de yaşam alanı açma iddiasıdır bu. Böylece korkular, endişeler ve içe kapanmaların da çocuğun dünyasında oluşum alanı bulamayacağını varsayar.

Demokratik Okul yaklaşımında, çocuğun özgürlük algısının genişliği ile her türlü öğrenim algısının açıklığı ve zenginliği doğru orantılı bir seyir izler. Çocuk, davranış ve eyleminde sınırlarla çatışarak deneyimleyerek, algılayarak, bunları içselleştirerek bilişsel ve sosyal duygusal sınırlarını olabildiğince genişletmeyi öğrenir. Her türlü öğrenmenin kaynağı, bu varlık halidir ki çocuğu sürekli bir merak, ilgi ve deneyimlemeye taşır. Her ilgi ve deneyimleme, yeni bir yol açar öğrenme adına. Özgürlüğün çizgileri ise, aynı mekânı birlikte paylaşan çocuklarla çatışmalarında, kendi koydukları kurallarda ve öğretmenin eşliğinde kendini dayatır. Demokratik okul unsurlarının çoğunlukla hayata geçirildiği bir okulda, bu çatışmaların çocuk nezdinde öğrettiği, birlikte yaşamın barışçıl kuralları, empati, arkadaşlık, saygı ve nezakettir.

Çocuğun kendini özgür hissettiği bir okulda, sürekli bir çatışma içinde olmak bile çocuğu yormaz, onu geri itmez, travmalara yol açmaz; tersine her çatışma hali yeni bir deneyimleme ve üzerine düşünülmesi gereken biricikliğe sahiptir; sonuçlar çıkarılıp deneyim edinilen bir olaydır, çocuk nezdinde.”

Katkıda Bulunanlar:

Feyza Eyikul, Burak Ülman, Nuri Barış İnce, Gözde Durmuş, Özenç Kabasakal, Derya Göçer Akder, Deniz Atak, Banu Binbaşaran, Yasemin Akışık Erboğa, Gülesra Güllü, Zeyat Ceylan, Sinan Erdoğan, Deniz Sinal, Hasan Turgut, Özge Oğuz, Cansu Er Erün, Bediz Gürel, Mehmet Barış Albayrak, Sümeyye Kesra Okumuş, Derry Hannam (İngilizce), Yaacov Hecht (Türkçe Çeviri: Sanem Ömürlü), Carol Black (Türkçe Çeviri: Duygu Kurat)