Antikçağ'dan Bugüne Glykon Kültü

İnsanlığın her çağda en büyük, en gizli ve en tutkulu duygularından biri geleceğini, yaşayacaklarını öğrenme merakı olmuştur. İnsanın varoluşundaki bu merakı ya da zaafı illaki başkalarınca fark edilmiş ve merakın doyurulması için çeşitli çabalar ortaya konmuştur. Bu nedenle bu gibi uğraşlar tarih boyunca bir öğreti, bir gizem ve dinsel inanış kuralları haline gelmiş, insanların gelecekten haber alma çabası özellikle tek tanrılı inanışlar öncesinde bu merakın giderildiği disiplinlere ve uygulamalara sahip bir inanış bütünü, bir kült haline gelmiştir.

Antikçağ’a bakıldığında gelecekten haber veren bu merkezlerin sağaltım konusunda da uzmanlaştıkları görülmektedir. Nihayetinde iyi ve sağlıklı bir yaşam, güzel bir gelecek aynı zamanda gizem ritüellerince sağlanmış iyi bir öte dünyayı da sağlamanın bir koşuludur.

Glykon Kültü, MS 2. yy’da antik Abonuteikhos (İnebolu) kentinde işte yukarıda sayılan, insanların gelecek ve öte dünyaya olan zaaflarını gidermek, onlara mutlu bir yaşam ve mutlu bir öte dünya sunmak üzere kurulmuş bir gizem kültüdür. Kült, sahte peygamber Aleksandros tarafından antikçağın köklü inanışları ve kendisinin uygulamaya koyduğu yeni ritüellerin de birleşimiyle kurulmuş, ortaya çıktığı dönemde oldukça popüler olmuş bir kehanet ve sağaltım merkezi haline gelmiştir. Bu çalışma, kültün işleyiş tarzını, ritüellerindeki bileşenleri, çağın sosyal ve politik koşullarını sunmanın ötesinde; külte ilişkin arkeolojik, epigrafik ve nümismatik tüm buluntuların bir araya getirildiği kataloguyla külte ilişkin bilinenlerin ve dönem insan topluluklarının psikolojisinin ortaya konduğu bir çalışma olmuştur. Aynı zamanda MS 2. yy Roma İmparatorluğu dünyasında küçük bir kent olan Abonuteikhos/Ionopolis’in ev sahipliği yaptığı Glykon Kültü sayesinde nasıl bir ün kazandığı da gösterilmektedir.