Banka ve Birikim

Gülümseyen Ekonomi Hikâyeleri’nin amacı, mutlu ve refah dolu bir hayatın temelini atarlarken çocukların doğru ekonomik değer ve alışkanlıkları edinmelerine yardımcı olmaktır.

Bu Kitapta İşlenen Temalar

1. Bankalar Nasıl Çalışır?

2. Ekonomik Faaliyet ve Akıllı Seçimlerx

Banka nasıl bir yer?

İnsanlar parasını bankada tutar. Para ödünç almak için de bankaya giderler.

Bankalar neden para saklar ve ödünç verir?

Bütün bunlar bize nasıl fayda sağlar?

***

Marco, tüccarlar için döviz değişimi yaparak güvenilirlik kazandı.

Tüccarlar Marco’ya güvendikleri için paralarını ona bıraktılar.

Marco da o parayı ihtiyacı olanlara ödünç verdi.

Marco’nun yaptıklarının sonucunda ne oldu acaba?

Tema: Kendimizi düzenleme biçimimiz

Kavramlar ve Anahtar Sözcükler: Banka, birikim, harcama, bütçe, sorun çözme, faiz, kâr, borç, para, BİLİM VE TEKNOLOJİ, keşif ve icatlar, ekonomi, finansal okuryazarlık, girişimcilik, finansman, gelir, gider

Tutum ve Değerler: Güven, saygı, sorumluluk, yardımseverlik

Profil Öğeleri: Bilgili, dönüşümlü düşünen

GÜLÜMSEYEN EKONOMİ HİKÂYELERİ

Para Nedir?

Zenginler Nasıl Zengin Oldu?

Para Nasıl Harcanır?

Banka ve Birikim

Bilge Kardeşler Ticarete Atılıyor

KİTAPTAN

Venedik’te yaşayan Marco isminde biri vardı. Marco genç, dürüst ve zekiydi. Her gün limanlara gider ve tüccarları izlerdi.

“Fas seramikleri! Çin ipeği! Hint biberi!”

“Aaa, biber mi, çok nadir bulunur! Avrupa’da da biber yetiştirsek çok iyi olmaz mıydı?”

“Bak evladım, biber yaygınlaşırsa bu fiyata nasıl satacağım?”

“Doğru, daha ucuza alıp daha pahalıya satarız, para kazanırız.”

Marco çalışkan ve pratik zekâlı tüccarları izleyerek paranın nasıl kullanıldığını öğrendi.

***

Tüccarları izlerken Marco’nun aklına çok iyi bir fikir geldi.

“Yardım edebilir miyim?”

“Bende hem Fransız hem Venedik parası var.”

Marco büyük gemilerin gelip geçtiği kanalların önüne bir masa kurdu ve döviz değişimi yapmaya, yani bir ülkenin parasını başka bir ülkenin parasıyla değiş tokuş etmeye başladı.

Çeşitli para birimlerinin değerini hesaplayıp başka bir para birimiyle değiştiriyordu. Marco sayesinde tüccarların işi kolaylaştı.

Bankanın kökeni: Masa Eski zamanlarda sokağa bir masa konur, para­nın değeri hesaplanır, değerine göre başka bir para birimiyle değişimi yapılırdı. Bu masalara İtalyanca “banco” denirdi, bu da “banka” anlamında kullanılmaya başladı.

***

“Duydunuz mu? Marco kasasında paranıza göz kulak oluyormuş.”

“Doğrudur. Benim param onda mesela, bana da bir sertifika verdi.”

“Çok iyi, değil mi? Artık ağır sikkeleri yanımızda taşımamız gerekmiyor.”

Tüccarlar paralarını Marco’ya emanet ettikleri zaman, bu hizmet karşılığında ona bir ücret verirlerdi, Marco da onlara bir sertifika sunardı. Bunun anlamı şuydu: “Sertifikayla gelirsen göz kulak olduğum paranın tamamını geri alırsın.”

Artık tüccarlar ağır sikkeler yerine sadece sertifikayı taşıyorlardı. Paranın el değiştirdiği durumlarda bile sertifikalar el değiştirebiliyordu.

***

Marco sıkı çalışıp para kazanmaya devam etti ve kazandığı parayla birçok iyilik yaptı.

Zor durumdakilere yardım etti, sanatçı ve bilim insanlarını destekledi. Okullar ve müzeler yaptırdı. İnsanlar ona saygı duymaya başladılar. Marco, para mantıklı şekilde, gerekli yerlerde harcanırsa herkesin mutlu olduğunu fark etti.

Bankalar bugün de parasını bir yerde saklamak isteyen ve borç para almak isteyen insanları bir araya getirir. Paranın lazım olduğu yerlere gitmesine izin vermek varlıklı bir dünya yaratır. Üretimin, bilimin, edebiyat ve sanatın gelişmesi için para akışı olması gerekir.

***

Ekonomi Bilginizi Genişletin

Paramızı dikkatli harcamak ve birikim yapmak tasarruf yapmaktır. Para biriktirmek zor olabilir ama bir banka sayesinde paranı boşa harcamazsın ve faiz kazancın­dan faydalanabilirsin.

Gelirin bir kısmını biriktir

Gelir, kazanılan paradır. İşlerden alınan maaş, dükkân ya da fabrika işletmekten yapılan kâr, tarım ya da hayvancılıktan kazanılan para, arsadan ya da kiralanan evlerin geliri, banka faizi… Bunların hepsi gelirdir.

Gider, harcanan paradır. Günlük hayatta, alınması gereken ürünler, yapılması gere­ken harcamalar vardır. Örnek: Gıda, kıya­fet, ulaşım, eğitim, sağlık.

Bir gün toplu paraya ihtiyacımız olabilir. Bu yüzden gelirimizin bir kısmını biriktir­meliyiz. Tutumlu bir hayat sürebilmek için önce biriktirip sonra bütçe hazırlamak, ardından da yalnızca gereken şeylere para harcamak gerekir.

***

Banka Cüzdanı

Bankanın gerektirdikleri

Banka hesabı açmak için nüfus cüzdanı, adres ve cep telefonu numarası vermen lazım. 18 yaşından küçük olanlar tek başına hesap açamazlar, bu yüzden banka şubesine anne babanla gitmen gerekir.

Bankaya gidince

Bankaya ailenle git, bir numara al ve sıranı bekle.

Sıra sana gelince

Sıra sana geldiğinde, numaranın yandığı bölüme git ve ailenle birlikte yeni bir banka defteri için başvurunu yap.