Bostan

Yayına hazırlanan bu eser İran edebiyatının en önemli simalarından biri olan Şîrazlı Şeyh Sadi’nin Bostan’ının Türkçe çevirisidir. Sadi’nin manzum eserlerinden en önemlisi hiç şüphesiz Bostan’dır. Eski nüshalarda adı yazarının adıyla birlikte Sa‘dînâme diye de geçmektedir; yani eser müellifinin adıyla özdeşleşmiştir.

Sadi Bostan ve Gülistan adlı eserleriyle dünyaca büyük bir üne kavuştu. Her iki eseri de yazılışından bugüne gelinceye kadar İslâm âleminde beğenilerek okundu. Birçok dile çevirileri ve şerhleri yapıldı. 20. yüzyıla kadar İslâm ülkelerinin çeşitli eğitim kurumlarında ve Osmanlı medreselerinde Farsça’yı öğretmek için okutulan ders kitaplarından biri oldu.

Daha önce Sadi’nin Gülistan’ını yayına hazırlamıştım. Sıra Gülistan’la büyük benzerlikler gösteren ve bazan bir likte tercüme edilip tek ciltte iki ayrı kitap olarak yayımlanan Bostan’daydı. Gülistan’da olduğu gibi Bostan’ın da sade, anlaşılır bir dille günümüz okuyucusuyla buluşturmanın yararlı olacağını düşündüm. Bu eseri hazırlarken N. Hakkı Eroğlu’nun Farsça’dan Türkçe’ye manzum olarak çevirdiği Bustan Tercümesi: Çiçek Bahçesi’ni esas aldım. Ayrıca yayımlanmış başka Bostan çevirilerini de göz önünde bulundurdum.

Sadi Bostan’ı Şehnâme vezniyle (feûlün feûlün feûlün feûl), manzum olarak kaleme almıştır. N. Hakkı Eroğlu’nun çevirisi de aslına uygun olarak mesnevi biçiminde fakat hece vezniyle ve mealen yapılmıştır. Kendisinin de belirttiği gibi adı geçen tercümede cümlelerin manaları toplu olarak verilmeye çalışılmıştır. Bu manzum çeviride ahengin de göz önünde bulundurulması gerektiğinden Türkçe olmayan tamlama ve kelimeler bulunmaktadır. Yayına hazırladığımız Bostan çevirisi günümüz okuyucusunun kolayca anlayacağı bir dille ve düz yazıyla yapılmıştır. Ayrıca metinde geçen bazı terimler ve özel adlar hakkında aynı sayfanın altında dipnotlarda kısa bilgiler verilmiştir.

Sadi’nin en önemli iki eserinden biri olan Bostan’ı da Gülistan’dan sonra yayınları arasına katan Semerkand Yayınevi’ne bu vesileyle teşekkür ediyorum.

Prof. Dr. Azmi Bilgin