Devlet Sırlarına Karşı Suçlar ve Casusluk Suçları

Devlet sırrı kavramı hukuk ve siyaset alanında eskiden beri tartışıla gelen bir konudur. Bir tarafta kişinin bilgi edinme hakkı, diğer yandan devletin egemenliği, ülke çıkarları, milli güvenlik söz konusudur. Öte yandan, devlet otoritesinin sorgulanabilmesi ve denetlenebilmesi için bilgi sahibi olmak gereklidir. Bir toplumda demokratik gelişmişlik düzeyi arttıkça devlet sırrı kavramının da kapsamının daraldığı görülmektedir.

Gerçek kişilerin ve tüzel kişilerin sırları olduğu gibi, devletin de korunmaya muhtaç sırları vardır. Devletin menfaatleri açısından gizli kalması lazım gelen malûmata genel olarak devlet sırrı denir. Bir devletin sırlarının öğrenilmesi, o devletin zararına sebebiyet verip, belirli bir kamusal faaliyetin yerine getirilmesini engelleyecekse veya engellenmesi tehlikesini ortaya çıkaracaksa, devletin muvaffakiyetine engel olacaksa bu durum devleti oluşturan bireylerin tamamına zarar verebilir. Bu nedenle, devletler bu sırların korunması için hassasiyet göstermekte ve kanunlarında bunların gizliliğini ihlâl edenlere şiddetli cezalar öngörmektedir.

Demokratik gelişimini tamamlamamış toplumlarda devlet otoritesini elinde bulunduran siyasi iktidar her zaman kendisine sorgulanamayan alan oluşturma eğiliminde olmuştur. Sır alanlarının genişletilmek istenmesi, halktan saklanmak istenen ihlallerin, yolsuzlukların çoğaldığının göstergesidir. Demokratik ya da demokratikleşme yolunda çaba harcayan toplumlar, bu yetkileri sınırlayarak özgürlük alanını genişletmek isterler. Sır kapsamına alınan bilgi ve alanlar ne kadar fazla olursa, vatandaşın bilgi edinme hakkı ve bağlantılı olarak hak arama özgürlüğü de o ölçüde sınırlanmış olacaktır.

Terazinin bir kefesine bilgi edinme hakkı ve özgürlüğü, diğer kefesine de devlet sırrı ve devletin güvenliğini koymak mümkündür. Özgürlükler ve bireyin korunması bakımından her türlü bilginin vatandaşa verilmesi asıl, gizliliğin ise istisna olması gerekmektedir. Her devlet, kendi sırlarını korumaya çalıştığı gibi, değişik gerekçelerle diğer devletlere ait sırları çeşitli yollarla elde etmeye çalışır. Bunun en etkili en etkili yolu ise casusluk faaliyetleridir.