El‐Müstedrek Ales‐Sahihayn (Ciltli)

Müstedrek: Kelime itibariyle sonradan telafi edilen anlamındaki bu lafız, bir hadis ıstılahı olarak, bir hadis kitabı yazarının ölçülerine (şartlarına) uyduğu halde kitabına almadığı hadislerin bir araya toplanması suretiyle telif edilmiş hadis kitabıdır. Müstedrek tarifinden de anlaşılacağı gibi eserin telifinde hareket noktası, mesela İbn Hibban’ın ve İbn Huzeyme’nin kendi bağımsız ölçüleriyle –Buhârî ve Müslim gibi‐ sahih kabul ettikleri hadisleri derlemek maksadıyla telif edilmiş bir eser olmayıp “ale’s‐sahihayn” kaydından da anlaşılacağı üzere Buhârî ve Müslim’in bir hadisin sahih olması için aradıkları şart ve nitelikleri taşıdığını kabul ettiği, ama her ne sebepten ise Buhârî ve Müslim’in kendi kitaplarına kısmen ya da tamamen yahut az farklılıklardan ötürü ya da başka sebeplerle almadıklarını tespit ettiği ama onların ikisinin ya da birinin öngördüğü şartları taşıdığına kanaat getirdiği hadisleri alıp kaydeder. Bu özelliği dolayısıyla kitabın tetkik edilince görüleceği üzere bazı önemli özellik ve faydalarını da vurgulamak imkânı doğabilmektedir. Şöyle ki: a‐ İmam Hakim Müstedrek’ine almış olduğu rivayetler ile diğer kaynaklardaki özellikle de sahihayn’daki benzer rivayetleri desteklemekte, onların sıhhatlerine güç katmaktadır. b‐ Aynı şekilde gerek sahihayn’de, gerekse diğer hadis kaynaklarında bulunan benzer rivayetlerde bazı kapalılıklar varsa Müstedrek’te yer alan bir rivayet bir şekilde o kapalılığa açıklık getiriyor olabilir