Failin Tarihi - İyi Tasarım Kavramının Kökeni

Kitabın esas meselesi olarak, ‘iyi tasarım’ kavramı önce değer bağlamında, Platoncu bir kavram olan poiesis (eski Yunanca yapma/ortaya çıkarma) ilişkisi üzerinden, bilginin değere dönüşmesi ve ‘iyi’ çerçevesinden, sonra da, çağdaş tasarım yaklaşımlarıyla kıyaslanarak irdelenmiştir. İnsanın tasarım yoluyla bilgi ve değer bağlamı üzerinden kendisini bir tür olarak nasıl doğayı araçsallaştırarak ayrıcalıklı bir konuma getirdiği, ilk taş alet teknolojisi örneğinde incelenerek ortaya konulmaya çalışılmıştır. Alet yapmak sayesinde bir yandan, yapma bilgisini elde etmek, korumak ve aktarmak yollarını öğrenir ve deneyimlerken, diğer yandan da yaptığı aletin işlevini doğrudan ve tam olarak yerine getirmesi sayesinde de, değer kavramına ulaşması araştırılmıştır.  Böylece ‘yapma’ eylemi üzerinden bilgi ve değer bağlamının nasıl bizatihi insanın ‘olma’ esasında kendisini ürettiği irdelenmiştir.

Tasarım eyleminin doğasını anlayabilmenin, hangi yetilerle ve hangi öznel/nesnel amaçlarla yapıldığını araştırabilmek için bu eylemin ilk örneklerine dönülmesi gerektiği kanaatiyle ilk taş aletlerin tasarımı örneklem olarak kullanılmıştır. Dolayısıyla ‘İyi’ ve ‘Tasarım’ kavramlarının birer değer inşası olarak tarihin sıfır noktasına inilerek çalışmayı ve insanoğlunun kendini bu kavramlar vasıtasıyla nasıl tesis ettiği irdelemesi amaçlanmıştır.

Sevgili okur, bu çalışmayı bitirmem, ilginç bir şekilde mesleğimdeki 30. yılıma denk geldi. Zaman içerisinde kişisel bir mesele haline gelen ‘İyi Tasarım’ kavramını bu doktora tezi vasıtasıyla çözdüğümü tabî ki iddia edemem ancak en azından temas edebileceğim her veçhesinden bakmaya çalıştım. Umudum ve arzum, bu konu hakkında gelecekte yapılacak çalışmalara ışık tutması veya örnek olmasıdır.