Feryad u İsyan

Destan şiirde kendine özgü bir türdür. Kurgusunda bir yandan öykü vardır bir yandan şiir. Bu yönüyle destana öykülemeli şiir de denilebilir. Bu açıdan başarılı bir destan için şiirle öykünün iyi emişmesi gerekir. Yoksa ortaya kötü bir manzume çıkar ki bunun sanatsal bir destanla ilişkisi olamaz.

Öte yandan destan salt olay öykülemeciliği olamaz. Anlatımda estetik bir derinliğe ulaşamayan başka bir deyişle olayların ve olguların felsefesini içermeyen destanlar veya anlatı ürünleri kalıcı olamıyorlar. Sözgelimi insanlığın ilk destan ürünü kabul edilen bir Gılgamış Destanı bugün bile insanlar üstünde derin bir iz bırakıyorsa bu özelliğindendir. Öte yandan çoğu divan şairinin bu türe sokulabilecek olan mesnevileri ve manzum tarihleri tabulardan ve dogmalardan soyutlanmış bir yaklaşımla böylesi bir insani sorgulamayı içermedikleri için kalıcı olamamışlardır.

Uzun soluklu bir şiir türü olan destanda kültürel yoğunlaşma son derece önemlidir. Kuşkusuz yalnız bu da yetmiyor; aynı zamanda imgesel bir anlatım türü olan şiirde olayları olguları duygu ve düşünceleri şiirin büyülü potası içinde eritmek gerekiyor.