Güneybatı Kafkas Demokratik Cumhuriyeti Kelebek Ömürlü Cumhuriyet 1917-1919

İçinde bulunduğumuz bu yıl; doğmasına, yeşermesine izin verilmeyen Güneybatı Kafkas (Kars) Demokratik Cumhuriyeti'nin 100.Yılı.

Hiçbir ülkeyle savaş halinde değilken İngiliz emperyalistleri tarafından parlamentosu basılarak devleti dağıtılan; toprakları Gürcistan ve Ermenistan'a yağmalattırılan, yöneticileri tutsak alınarak savaş esiri statüsünde, sorgusuz sualsiz iki yıl Malta'da zorla tutulan bir sürecin hesabı sorulmadan geçen 100 yılı.
1917-1920 yılları arası, Kafkas-ardı'nın siyasal alt-üst oluşlar yaşadığı önemli bir dönem. Çarlık Rusyası'nın dağılmasından sonra Kafkas-ardında doğan Kars Şurası, Bakü Sovyeti gibi birçok devletsel girişimin başarıya ulaşamadığı, tarihin bilinmezliklerinde kaybolduğu yıllar.

Kozasını kırmaya çalıştıkça; kozasına hapsedilmeye çalışılan, gelişmesi durdurulmaya çalışan bir kelebek gibi çok kısa bir ömür biçilen Güneybatı Kafkas Demokratik Cumhuriyeti kısa süren yaşamına rağmen çok önemli tarihsel, sosyal ve siyasal ilklere beşiklik etmiş; bu hareketin devrimci öncüleri, bu mücadeleyi verirlerken temsil ettikleri halkların etnik, dinsel, dilsel ayrılıklarına saygı göstererek kenetlenmiş; siyasal depremler coğrafyası olan Kafkas-ardı'nda sinmeyi, boyun eğmeyi, güçlü olandan yana olmayı değil, onurlu duruşu, kendini korumayı, örgütlenerek hakkını aramayı seçmiştir.

Ünlü bilim insanı Edward N. Lorenz, ‘kelebek Etkisi' adını verdiği teorisini açıklarken, “Amazon Ormanları'nda bir kelebeğin kanat çırpması, ABD'de fırtına kopmasına neden olabilir,” der. Güneybatı Kafkas Demokratik Cumhuriyeti bunun en önemli örneğidir. Bir yandan hayata geçirdiği ilklerle Kafkas halklarına yol gösterirken, bir yandan da verdiği mücadelelerle Anadolu'yu istila etmeye çalışan işgalci güçlere karşı mücadele veren bağımsızlıkçı güçlere örnek olmuştur.

Bu kitabın amacı Cumhuriyet'in doğuşundan sönümlenmesine kadar geçen süreci olabildiğince detaylı olarak ele almak ve unutturulmuş, unutulmaya yüz tutmuş bu tarihsel deneyimi gelecek kuşaklara doğru bir biçimde aktarmaktır.