Hakim Yardımcılığı Kurumu ve Türkiye’de Uygulanabilirliği

“Hâkim Yardımcılığı Kurumu ve Türkiye’de Uygulanabilirliği” çalışması esasen yargı sisteminde etkinliğin artırılmasını sağlamaya ve yargı teşkilatındaki çeşitli sorunlara çözüm sunmaya yönelik yeni bir kurum önerisidir. Ülkemizde hâkimlik mesleğine girişte asgari yaş şartı bulunmadığı için yirmili yaşların ortasına dahi gelmemiş gençler hâkim cübbesi giyebilmektedir. Gelişim psikolojisi bakımından henüz “yetişkin” sıfatını kazanmamış gençlerin hâkim olmaları yargıya olan güven duygusuna zarar vermektedir. Hâkimlik mesleğine girişte asgari yaş sınırının otuz olarak kabul edilmesi halinde, genç hukukçuların bu yaşa gelinceye kadar mesleki tecrübe kazanması hâkim yardımcılığı ile sağlanabilir ve bu suretle hâkimlik bir kariyer mesleği haline gelir.

Diğer taraftan ülkemizde yargı sistemindeki aşırı iş yükü, hâkimlerin insanüstü bir gayretle çalışmalarını gerektirmektedir. Hâkim yardımcıları idari ve birtakım usuli işleri devralarak hâkimlerin omuzlarındaki yükü hafifletecek, onların daha isabetli ve makul sürede karar vermelerini sağlayacaktır. Adalet Bakanlığının 2015-2019 yıllarını kapsayan İkinci Stratejik Planı’nda hâkim ve savcılara belli konularda yardımcı olmak üzere ihdas edilecek kadroların, yargının etkinliğinin artırılması açısından da önem taşıdığı belirtilmiştir. Özellikle darbe girişimi sonrası yaklaşık 3.500 hâkim ve savcının meslekten ihracı neticesi yargı teşkilatında yaşanan olağanüstü durumun etkilerinden kaynaklanan sorunları azaltmak bağlamında hâkim yardımcılığı kurumu, hâkimlere esaslı bir destek güç görevi görebilir.