İslam Hukuku

İslam hukuku, İslam dininin itikat, amel ve ahlak olarak isimlendirilen üç ayrı hüküm dairesinden amelî olanının, bir başka ifadeyle bireysel, toplumsal ve toplumlararası hayatı İslam’ın ilke ve kuralları çerçevesinde yaşamanın günümüzdeki kurumsallaşmış adıdır. Bu kurumsal yapı, ilim geleneğimizde “Fıkıh” terimiyle ifade edilmiştir. Fıkıh,ibadetlere ve toplum hayatının gerektirdiği bütün hukuki, idari, siyasi ve ekonomik konulara ilişkin olarak müçtehitlerin ana kaynaklardan çıkarttıkları somut kurallar bütünüdür. Modern zamanlarda bu kurallar bütününe fıkıhyerine Batılı araştırmacıların etkisiyle İslam hukuku adının verilmesi benimsenmiştir.

İslam hukuku, İlahiyat ve İslami İlimler Fakültelerinin programlarında omurgayı teşkil eden derslerin başında gelmektedir. Son zamanlarda bu ders, Hukuk Fakültesi programlarında Hukuk Tarihi dersinden bağımsız yeni bir ders olarak da yer almaya başlamıştır. Buna rağmen gerek usulü gerekse füruu için lisans düzeyinde takip edilebilecek telif türü ders kitapları yeterli sayı ve çeşitliliğe ulaşamamıştır. Bu kitap, birkaç döneme yayılarak işlenen İslam hukuku derslerinde yardımcı kaynak ihtiyacını bir ölçüde karşılamak amacıyla kaleme alınmıştır. Ayrıca kitap, fıkıh ilmine ilgi duyanlar için de yeterli sayılabilecek bir müracaat kaynağı olacaktır.

Tasnif kolaylığı sağlaması açısından kitap, kamu hukuku-özel hukuk ayırımına göre planlanmıştır. Birinci bölümde Anayasa Hukuku, Ceza Hukuku, Yargılama Hukuku, Malî Hukuk/Vergi Hukuku ve Devletler Hukuku (Uluslararası Hukuk) üniteleriyle kamu hukuku alanı ele alınmıştır. İkinci bölümde ise Kişiler Hukuku, Aile Hukuku, Borçlar Hukuku, Eşya Hukuku ve Miras Hukuku üniteleriyle özel hukuk alanı incelenmiştir. Konuların işlenişinde, ülkemizdeki yaygınlıkları sebebiyle Hanefi ve Şâfii mezhepleri esas alınmış, diğer mezheplerin görüşlerine gerektikçe işaret edilmiştir.