İslamın Mistik Boyutları

1954-59 yılları arasında Ankara İlahiyat Fakültesi’nde dinler tarihi dersleri veren Annemarie Schimmel, ayrıca Berlin, Marburg, Bonn ve Harvard üniversitelerinde de çok sayıda öğrenci yetiştirmiştir. Birçok uluslararası ödülün sahibi olan ve çeşitli bilimsel kuruluşların başkanlığını yapan Schimmel, Almanca, İngilizce ve Türkçe çok sayıda esere imza attı; Arapça, Farsça, Urduca, Türkçe ve Sindi dilinden çeviriler yaptı. Batılı bakış açısından uzak oluşu, hatta zaman zaman şarkiyatçı yaklaşımı eleştirmesi ve Doğu dünyasını içerden kavramaya çalışmasıyla akademik çevrelerin dikkatini çekmiştir. İslamın Mistik Boyutları, tasavvuf tarihini Anadolu’dan, Kuzey Afrika’ya, Arap yarımadasından, İran ve Uzakdoğu’ya kadar geniş bir coğrafya içinde ele alıyor. Yazar, tasavvuf konusunda yazılmış diğer kitaplardan farklı olarak, ele aldığı konuları gerek Arap, Fars, Urdu ve Türk edebiyatından yaptığı alıntılarla, gerekse Müslüman Doğu’da, özellikle de Türkiye ve Pakistan’daki çok sayıda dostla birlikte yaşanmış kişisel deneyimlerinden verdiği örneklerle zenginleştirip renklendiriyor; böylece metni kuru, teorik bir ders kitabı olmaktan kurtarıyor. Schimmel okuyucunun tasavvuf hakkındaki merakını gidermekle kalmıyor; aynı zamanda benliklerini büyük sıkıntılara ve acılara katlanarak dönüştürmeye çalışan ve böylece yollarını kendi iç ışıklarıyla aydınlatan Hakikat yolcusu sufilerin kimi zaman hüzünlü, kimi zaman düşündürücü kimi zaman da tuhaf hikayesini de anlatıyor. Bazı sufiler, tasavvufi deneyimi dille ifade etmenin imkansızlığını vurgulamak için sözcükler kıyıdan fazla açılamaz demişlerse de, Schimmel, sözcükten kayıklarla bütün dinlerin içine aktığı mistisizm okyanusuna cesaretle açılıyor.