Osmanlı Arnavutluk’undan Anılar (1885-1912)_{Ekrem Bey Vlora: Lebenserinnerungen (1885-1912)}

Avlonyalı ailesi, Osmanlı İmparatorluğu'nun yüzyıllar boyunca Arnavutluk'taki egemenliğini sürdürmek için ‘işbirliği' yaptığı büyük ailelerden biri. 19. yüzyılda bir isyanın da başını çekmiş, buna rağmen imparatorluğun çöküşüne kadar hem yerel hükümranlığını sürdürmüş hem de Osmanlı'ya yönetici kadrolar vermeye devam etmişti - en üst düzeyde, 1903-1908 arasında sadrazam olan Avlonyalı Mehmet Ferit Paşa'ya kadar... Avlonyalı ailesinin önemli fertlerinden Ekrem Bey'in anıları, hem Osmanlı İmparatorluğu'nun son 30 yılına, hem de Arnavut millî hareketinin uyanış sürecine tanıklık ediyor. Osmanlı'nın Balkanlar'da ve özellikle tabii Arnavutluk'taki geleneksel egemenlik sisteminin nasıl işlediğini ve nasıl çöktüğünü, çarpıcı bir açıklıkla tasvir ediyor. Arnavut milliyetçiliğinin, Sultan'a sadakatle özerklik ve bağımsızlık talepleri arasındaki kararsız salınımını anlatıyor. Okurlar bu kitapta, Arnavut seçkinlerinin Osmanlı'yı nasıl gördüğüne dair birinci elden ve samimi bir anlatım bulacaklar. Popüler millî tarihte "sadık milletin ihaneti" olarak tahayyül edilen hikâyenin, öteki taraftan görünüşü! Avlonyalı Ekrem Bey'in anlatısı, 19.-20. yüzyıl dönümünde sosyal hayata ve törelere ilişkin zengin ayrıntılarıyla, Arnavutluk'a dair bir nevi amatör etnografik gözlem niteliği de taşıyor. Sadece Arnavutluk değil, dönemin İstanbul'una, Hicaz yoluna, Mısır'ına dair canlı gözlemler var kitapta. Ekrem Bey'in güçlü tasvir gücü ve yer yer mizahî anlatımıyla.