Osmanlı Devletinin 19. Yüzyıl Körfez Politikası

19. yüzyıl Osmanlı İmparatorluğu için her alanda problemlerin yoğunlaştığı bir dönem olmuştur. Bu dönem boyunca, Osmanlı Devleti bir yandan diğer devletlerin Körfeze yönelik faaliyetlerini engellemeye çalışırken diğer taraftan da yerel aktörlerle baş etmek zorunda kalmıştır. İngiltere başta olmak üzere bütün batılı güçler, Fars Körfezi ile askerî, siyasî, kültürel ve diplomatik anlamda ilgilenmişlerdir. ABD’nin körfeze olan ilgisi ise diğer devletlerden farklı olarak ABD’nin kuruluş tarihine kadar uzanmaktadır. Nitekim XVIII. Yüzyılın sonuna doğru Amerikan deniz tüccarları Körfez’de görülmeye başlamışlardı.

Bunun üzerine Osmanlı Devleti’nin bölge ile yakından ilgilenmesi ise sadece reformların bir gereği değil aynı zamanda Vehhabilerin de içinde olduğu aktörlere bir tepki olarak da değerlendirilebilir.

Bu çalışmanın Osmanlı Devletinin XIX. Yüzyılda Körfeze yönelik politikalarını ve bölgenin gelişmelerini anlamaya, Körfez tarihinin sosyal ve siyasal açıdan biraz daha anlaşılır olmasına katkı sağlamasını umuyoruz.