Osmanlı Suriyesi’nde Islahat Hareketleri

"Prof. R. Mitchell, 1979 Güzü'nde Orta Doğu'dan Suriyeli İslami ıslahat yanlısı birinin kaleme aldığı bir manifesto ile döndü.'Çağrımız' başlıklı minefesto ıslahatçıların gündemini çiziyordu:Kur'an'a dönün, Sünnet'e dönün ve onları takva sahibi atalarımızın anladığı şekilde anlayın!Müslümanları bu dinin gereklerine uygun tarzda hareket etmeye çağırın!Müslümanları şirkin her türüne karşı uyanık bulunmaya çağırın!Hür İslami düşüncenin İslami prensipler çerçevesinde yeşermesi için gayret sarfedin! Bir İslami müessese kurun ve Allah'ın hukukunu o şekilde yerşüzünde tatbik edin!İmzasız olarak yayımlanan manifestoda önde gelen İslan ıslahatçıların isimleri de sıralanmaktaydı: Ahmed İbn Teymiye (ö.1328), Cemaleddin-i Kasımi (ö.1914), Abdurezzak El-Biytar (ö.1917) ve daha sonraki şahsiyetler."David D. Commins elinizdeki kitabında, bu vesikadan hareketle son dönem Osmanlı Sureyise'ndeki fikri ve siyasi eğilimleri incelemeye çalışıyor. Ayrıca Commins, batılılaşma ve reform hareketleri yanında, selefi/ıslahatçı ve muhufazakar/gelenekçi ulemanın Osmanlı İmparatorluğu'ndaki sosyal, siyasal, ekonomik ve kültürel sorunlere nasıl yaklaştıklarını ve çözülmekte olan Osmanlı toplum yapısına yeniden nasıl bir kimlik aşılamak istediklerini kendi perspektifiyle detaylı olarak ele alıyor.