Rusya'da Kimler İyi Yaşar

“Nekrasov, daha yaşamının başında yaralanmış bir kalptir; onun bu hiçbir zaman kapanmayan yarası, sonraki bütün yaşamı boyunca tutkularının, çile dolu şiirinin başlangıcı ve kaynağı oldu.”

- Fyodor Dostoyevski

“Puşkin ve Lermontov'dan daha büyüktür” denilen, cenazesinde Dostoyevski'nin bir konuşma yaptığı büyük Rus şairi Nekrasov'un başyapıtı olan Rusya'da Kimler İyi Yaşar, Rus edebiyatının “Memleketimden İnsan Manzaraları”dır. Puşkin'in “Rus yaşantısının ansiklopedisi” olarak nitelenen Yevgeniy Onegin'i gibi, Nekrasov'un yapıtı da 19. yüzyıl Rus halk yaşantısının ansiklopedisi sayılabilir. Bir grup mujiğin Rusya'da kimlerin mutlu yaşadığı sorusunun peşine takılarak yanıt arama serüvenleri içinde, dönemin Rus toplumsal yaşamının panoramasının yanı sıra, köleci sistemin insan davranışlarındaki insanlıkdışı yansımalarını da, kölelik ruhunu şiddetle reddederek başkaldıran insanı da görürüz.

Rus şiirine taze bir soluk getiren Nekrasov, keskin toplumsal çelişkiler girdabında şiirin bir monolog ya da hüzünlü mırıldanma olmayıp, özgürlük ve adalet arayışındaki halk kitlelerinin elinde bir bayrak olabileceğini göstermiştir. Ezilenlerin, aşağılananların bütün umutları ve zaferleri de bu duygularda, bu dizelerde ete kemiğe bürünür. Varlıkları doğrudan çarlık rejimine bağlı pomeşçikler (toprak ağaları), ikiyüzlü liberaller, rüşvetçi memurlar, tefeciler, uşaklar, yeni türeyen burjuvalar, din simsarı papazlar; kısacası, düzenin kaymağını yiyenler ve onların çanak yalayıcıları, Nekrasov'un yapıtında bir resmî geçitte gibidirler. Nekrasov'un şiiri, bu anlamda Mayakovski şiirinin de habercisidir.