Şair Evlenmesi (Günümüz Türkçesiyle)

“Hikmet Efendi: İşte kendi menfaati için aşk ve muhabbet tellallığına kalkışan, kılavuz sözüne itimat edenin hali budur.

Müştak Bey: Ah a kardeş gideceğin yere amma geç kalıyorsun ha. Öyle işinden geri kaldığına asla razı olamam.

Hikmet Efendi: Sen ve eşin birbirinizi tanıdığınız hâlde evlenirken ne belalara uğradınız bakındık.”

Tek perdelik bir töre komedisi olan Şair Evlenmesi, Türk edebiyatının ilk telif tiyatro oyunu olarak bilinmektedir. Bu oyun vasıtasıyla Türk sanatkârı realist bir bakış açısını, halka ait olanı yine halkın ürünleriyle anlatma amacını gerçekleştirmeye başlama imkânı bulmuştur. İşte Şair Evlenmesi; teknik, muhteva gibi hususlardan çok bu yönüyle değerlendirilmelidir.

Fakir bir şair olan Müştak Bey’in Kumru Hanım’la evlenmek istemesini konu alan oyunda görücü usulü evliliğin eleştirildiği söylenir. Ancak piyesteki asıl eleştiri, insanların düzenbazlıklarına, toplumun temel kurumu olan evliliği dahi emellerine alet etmekten çekinmemeleri üzerine yoğunlaşmıştır.

Şair Evlenmesi, önce 1860 yılında Tercüman-ı Ahval gazetesinde tefrika edilmiş, ardından Selanik’te Kitapçı Tayfur Efendi tarafından 1290 (1874/1875) yılında kitap olarak neşredilmiştir. Piyesin elinizde tuttuğunuz sadeleştirilmiş edisyonunda yazarın sağlığında yapılan 1874/1875 tarihli bu baskı esas alınmıştır.