Sosyal Bilgiler Eğitiminde Coğrafya Bilimsel Araştırma Projeleri

Bu kitapta, ülkemizde yürütülen TÜBİTAK Ortaokul Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması (2204-B) için hazırlanan ve 2019-2021 yılları arasında Türkiye finalinde ilk 3’e giren 15 projenin tam metinleri yer almaktadır. Bu yönüyle TÜBİTAK’ta derece alan 10 branş içinde proje tam metinlerinin kitaba çevrilerek okuyucuya sunulduğu ortaokuldaki ilk branş coğrafyadır. Bu çalışma bu yönüyle bir ilktir. 2006 yılında Milli Eğitim Bakanlığı-TÜBİTAK ortaklığı ile “Matematik ve Fen Bilimleri Proje Çalışmaları” adıyla başlatılan bu proje yarışması, bu haliyle 2016 yılına kadar sadece Matematik, Fizik, Kimya ve Biyoloji alanlarında yapılmıştır. Bu dönemde söz konusu yarışma isminden ziyade “Bu Benim Eserim” olarak bilinen sloganı ile ön plana çıkmıştır.

Bu proje yarışmaları 2017 yılından itibaren TÜBİTAK tarafından 2204 standartlarında düzenlenmeye başlanmış olup ismi de 2204-B Ortaokul Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması olarak değiştirilmiştir. 2021 yılında 15.si düzenlenen yarışmanın organizasyonu TÜBİTAK’a devredildikten sonra branş sayısı artırılmış ve günümüz itibariyle Biyoloji, Coğrafya, Değerler Eğitimi, Fizik, Kimya, Matematik, Tarih, Teknolojik Tasarım, Türkçe ve Yazılım olmak üzere 10 branşa yükselmiştir. Bu branşlar içinde Sosyal Bilgiler Dersi kapsamında yer alan branşlardan biri de Coğrafya’dır. Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Dersi altında okutulan Coğrafya branşı, TÜBİTAK tarafından ilk kez 2019 yılında proje yarışmasına dahil edilmiştir. Yeni sayılabilecek bir geçmişe sahip olan coğrafya ortaokul projelerinde 2019-2021 yılları arasında TÜBİTAK 2204-B proje yarışmalarında derece alarak ilk üçe giren projelerden toplam 15’ine bu kitapta yer verilmiştir.

Bu kitap, ülkemizdeki ortaokullarda oldukça yeni bir süreç olan TÜBİTAK 2204-B projelerinde, Coğrafya branşında proje danışmanlığı yapacak öğretmenler ve proje çalışması yürütecek öğrencilere örnek teşkil etmek ve fikir vermek için hazırlanmıştır. Özellikle coğrafya branşında hazırlanan projelerin, ortaokullarda oldukça yeni bir çalışma alanı olduğu düşünülürse, eldeki kitabın hem danışman öğretmenlere hem de öğrencilere faydalı olması beklenmektedir. Nitekim 2019-2021 yılları arasında derece alarak bu kitapta yayınlanan toplam 15 projenin danışmanlarından sadece 6 proje danışmanı sosyal bilgiler öğretmenidir. Diğer projelere danışmanlık yapan öğretmenler öncelikle fen bilimlerinden olmak üzere farklı branşlarda çalışanlardır. Dolayısıyla sosyal bilgiler öğretmenlerinin de proje tabanlı öğrenme sürecine daha aşina olabilmeleri için eldeki kitabın yararlı olması umulmaktadır. Ancak yeni proje hazırlayacak öğrencilerin ve danışmanlarının hazırlayacakları yeni projelerin bu kitapta yer alan projelere benzer olmasından kesinlikle kaçınmaları gerekmektedir. Bu kitabın ortaokullarda Coğrafya alanında bilimsel araştırma projesi yürütecek öğrenciler ve danışman öğretmenlere faydalı olması temennisiyle…