Tanrı, İnayet ve Aranedencilik

Klasik teizme göre Tanrı âlemin yaratıcısı olmasının yanı sıra âlemi her an idame de etmektedir. Yaratma ve idame fiilleriyle ilişkili olarak ele alındığında inayet kavramı her ne kadar Tanrı’nın hükümranlığının önemli bir yönü olsa da Tanrı’nın âlemi yaratmasının ve her an idame etmesinin teizm açısından zorlayıcı bazı dolayımları olduğu söylenebilir. Nitekim “Tanrı’nın eli”nin her an yaratılmış varlıkların üzerinde olduğu bir âlemde yaratılmış varlıkların gerçek nedensel etkilere sahip olabileceğinden söz etmenin imkanı tartışmaya değer görünmektedir.

Bu kitapta, yaratılmış varlıkların âlemdeki nedensel etkilerinin kapsamı belli başlı nedensellik doktrinleri ele alınarak analitik bir yöntemle irdelenmekte, bu bağlamda Tanrı tarafından yaratılıp her an idame edilen bir âlemde neden ve sonuç arasında zorunlu bir bağ olup olmadığı, insan özgürlüğünden bahsetmenin imkanı gibi felsefenin önemli meseleleri ele alınmaktadır.