Türk Romanında Şehirleşme

Şehirleşme olgusu, Cumhuriyet'in ilanından günümüze kadar olan süreçte yaşanan en önemli toplumsal hareketlerden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Ülkemizde 1950'li yılların ilk yarısından itibaren ivme kazanmaya başlayan bu hareket toplumsal, kültürel, ekonomik ve siyasi düzlemlerde vücuda gelen bir dizi değişim ve dönüşüm sürecinin de hazırlayıcısı olmuştur. Çok partili siyasal hayata geçişle beraber köylerden sanayileşmiş büyük şehirlere yönelen göç dalgaları, ülkemizde kentleşme düzeyinin ani ve öngörülemez bir biçimde yükselmesine zemin hazırlamıştır. Bunun yanında içgöç, bir dizi sosyokültürel problemin zuhuruna neden olmuştur. Şehirleşme hareketleri etrafında teşekkül eden bu problemler toplumbilim, tarih, mimarlık ve kent planlamacılıği gibi muhtelif disiplinler tarafından farklı açılardan ele alınarak incelenmiştir. Yakın tarihimiz boyunca güncelliğini hemen hiçbir dönemde yitirmemiş olan şehirleşme olgusu, romancılarımız tarafından da sıklıkla ele alınan izleklerden biri olmuştur. Çağdaş Türk toplumunun hâkim karakteristiğini biçimlendiren değer, müessese ve normların önemli bir bölümünün üzerinde geliştiği zemini oluşturan kentleşme sürecinin roman sahasındaki yansımalarının yeterince ele alınarak ayrıntılı değerlendirmelere tabi tutulduğunu ileri sürmek güçtür. Bahsi geçen alan özelinde tespit edilen eksikliğin teşhisinden hareketle şehirleşme olgusunun çağdaş Türk edebiyatındaki tezahürlerini roman tü- ründe verilmiş eserlerden hareketle tetkike tabi tutmak, bu çalışmanın öncelikli hedefini oluşturmaktadır.