Türkiye'de Karayolları Ulaşımı ve Geçitler

Bir uçtan diğer ucuna karayoluyla durmadan yaklasık 30 saate ancak gidilen bir ülkede, topografyanın ulasımı etkilediği en önemli faktör olarak hemen anlasılır. Otoyol ağının çok yetersiz olduğu ve özellikle kıs aylarında dağlık bölgelerdeki kar ve tipi nedeniyle ulasımın aksadığı yol kesimleri, genellikle dağlık bölgelerdeki geçitlerdir. Bu geçitlerin bazılarının yükseltisi bir kaç yüz metreyi bulmazken, önemli bir kısmı da, 2000 m’den daha yüksektir. Karayollarımızda geçit fonksiyonu gösteren sadece dağların üst kesimlerindeki bel-boyun noktaları değildir. Onlar kadar güç kosullar doğurmasa da, iki alçak sahayı birbirinden ayıran, esik kütleleri yarmıs olan dar ve derin vadileri izleyen yollar da, birer geçit sayılabilir.

Her ne kadar karayolu ulaşımı ve geçitler konusunda çok sayıda araştırma olsa da, bunların çoğu, tek bir ya da birkaç geçidi konu alarak incelemeye çalısmıştır. Biz bu çalışmamızda bunlardan farklı olarak, ülkemizde bulunan bütün karayolu geçitlerini toplu olarak inceleyip, sonuçlarını bu kitapta toplamaya çalıştır. Bu anlamda bu çalışmanın amacı, başta coğrafyacı meslektaşlarım olmak üzere, konu ile ilgili bütün kesimlere kaynak oluşturmaktır.

Ülkemizde karayolu ulaşımı ve geçitleri konu aldığımız çalışmamız, üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, Anadolu’da karayolu ulaşımının tarihi gelişimi ile, cumhuriyet döneminde karayollarının durumu ve karayollarında yük ve yolcu taşımacılığı ele alınarak incelenmeye çalışılmıştır.

Çalışmanın ikinci bölümünde ise, geçit kavramı üzerinde durularak, karayolu geçitleri coğrafi perspektifle değerlendirilmeye çalısılmıstır. Kitabın son bölümünde ise, ülkemizin 7 coğrafi bölgesinde bulunan karayolu geçitleri tek tek ele alınarak, coğrafi özellikleri ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Hiç kuşkusuz bu çalışmada, bazı eksikliklerin de bulunması söz konusudur. Bunların doğal karşılanacağı beklentim yanında, bu konuda yapılacak yeni çalışmalara bir basamak olmasını umduğum bu çalışmanın, konu ile ilgilenenlere yarar sağlayacağına da inancım tamdır. Umulan ve beklenen katkıları sağlaması dilekelrimle...