Yasaklanan 10 Kitap
Yasaklı kitaplar, her zaman tartışmalı bir konu olmuştur. Tarihin çeşitli dönemlerinde, toplumsal, siyasi ve dini sebeplerle birçok kitap, yayımlanması engellenmiş ya da toplatılmıştır. Bu yasaklar, sadece belli bir bölgede değil, dünya genelinde de yaşanmıştır. Yasaklanmış kitaplar arasında ise döneminin ötesine geçen, çeşitli tartışmalara yol açan ve ilgi çeken eserler bulunmaktadır.
Yasaklanan 10 kitap, bu yasaklı kitaplar listesi olarak yer almakta ve okuyucular için merak uyandırmaktadır. Bu kitaplar, içeriğinden dolayı veya toplumun hassasiyetlerine dokunduğu için yasaklanmıştır. Her ne kadar yasaklasa da bu kitaplar genellikle tema ve doğruluk arayışı gibi kritik konuları ele almaktadır. Yasaklanmış kitaplar, yasak olmalarına rağmen okuyucular tarafından ilgiyle okunmuş ve zamanla klasikleşmiştir.
Bu makalede, yasaklanan 10 kitabı tanıyacak, neden yasaklandıklarını ve neden hala popüler olduklarını keşfedeceksiniz.
1. Fikrimin İnce Gülü - Adalet Ağaoğlu
Fikrimin İnce Gülü, Adalet Ağaoğlu'nun önemli bir eseri olarak Türk edebiyatında yerini almıştır. Kitap, Almanya'da çöp toplama işiyle uğraşan bayramın köye olan yolculuğunu ve paralarıyla aldığı Mercedes’i konu edinir. Yabancılaşmış insanlar teması üzerine yoğunlaşan roman, özellikle anlatım tarzıyla dikkat çeker. Ancak kitap, Türkiye'de yasaklı kitaplar listesine alınmıştır. Bunun sebebi, askeri güçleri aşağıladığına dair iddialardır. Adalet Ağaoğlu'nun kitapları arasında yer alan Fikrimin İnce Gülü, yasaklanan kitaplar arasında önemli bir konuma sahiptir. Özgür düşünceye ve ifadeye vurgu yapan eser, bazı çevreler tarafından tahkir ve tezyif olarak değerlendirilmiştir. Ancak bu yasaklama, kitabın edebi değerini ve yazarın farklı bir bakış açısı sunmasını göz ardı etmek anlamına gelir. Fikrimin İnce Gülü, Türk edebiyatının önemli eserlerinden biri olarak, yasaklanma statüsü ile üzerinde tartışılan bir kitap olarak değerlendirilmektedir.
1981 yılında "Türk Silahlı Kuvvetlerini aşağılama" suçlamasıyla tüm kitapları toplatılan yazar hakkında dava açıldı. 2 yıl sonra dava sonuçlandı ve yazar ile kitap aklandı.
2. Alice Harikalar Diyarında - Lewis Carroll
Alice Harikalar Diyarında, Lewis Carroll'ın 1865 tarihli bir kitabıdır ve yıllardır çocukların hayal gücünü cezbeden bir keşif hikayesidir. Ancak ne yazık ki, bu kitap yasaklı kitaplar listesine girmiştir. 1931 yılında, Çin'in Hunan eyaletinde kitap yasaklanmıştır. Vali Co Chien'e göre, kitapta hayvanları insanlarla karıştırmak felakete yol açabilecek bir şey olarak görülmüştür. Bu nedenle, kitap yasaklanmış ve yasaklı kalmıştır. Kitabın yasaklanmasının sebebi, bilinç dönüştürücü maddelerin kullanımından ziyade, hayvanlarla konuşma öğeleri olarak belirtilmiştir. Alice Harikalar Diyarında, hayal gücünü kaçış yolu olarak kullanan çocuklar için bir klasik olan bu kitap, maalesef bazı toplumlar tarafından tehlikeli olarak görülmüştür.
3. 1984- George Orwell
Yasaklı kitaplar, dünya edebiyatı alanında da ortaya çıkıyor. George Orwell'ın 1984 romanı, 20. yüzyılın etkileyici eserleri arasında yer alırken, geleceğe korkunç bir tablo çizerek baskıcı yönetimin kitleleri nasıl manipüle ettiğini gösteriyor. Bu eser, 1949'da İngiltere ve Amerika'da yasaklandı ve 1950'de Sovyetler Birliği'nde de yasaklandı. Stalin, kitapta kendisinin yönetimi olduğu gerekçesiyle yasaklama kararı verdi. Orwell'ın 1984 romanı, dünyadaki totaliter rejimlerin eleştirisini yaparken, sansürün ve özgürlüğün sınırlanmasının tehlikelerine dikkat çekiyor. Yasaklanan kitaplar listesine giren bu eser, düşüncelerin kontrol altına alınmasını ve gerçeğin manipülasyonunu eleştiren bir başyapıt olarak tanınır. Orwell'ın cesur romanı, yasaklanmasının ardından dahi okuyucular üzerinde derin etkiler bırakmaya devam etmektedir. Ayrıca, ünlü yazarın Hayvan Çiftliği adlı eseri de yasaklanan kitaplar listesinde yer alıyor.
4. Da Vinci Şifresi – Dan Brawn
Dan Brown’un iddiasıyla İsa'nın Maria Magdalena ile evlenip çocuk sahibi olduğunu tasvir eden kitabı olan "Da Vinci Şifresi", yasaklı kitaplar listesinde yer aldı. Lübnan'da yasaklanan bu kitap, Katolik liderler tarafından kışkırtıcı unsurlar içerdiği gerekçesiyle yasaklandı. Aynı gerekçeyle Katolik Kilisesi, 2008 yılında "Melekler ve Şeytanlar" filminin Roma kiliselerinde çekilmesine izin vermedi çünkü bu film, "Da Vinci Şifresi" kitabının devamı niteliğindeydi. Vatikan Sözcüsü Peder Marco Fıbbi, genellikle senaryo okurlarına izin verdiklerini belirtti ancak bu durumda gerekli görmediklerini ifade etti. Sadece Dan Brown'un adını duymak, kitabın yasaklanmasına yeterli oldu. Bu olay, yasaklı kitaplar arasında önemli bir yer edinmesine sebep oldu. Dan Brown'un eserleri, sık sık tartışmalara yol açması ve gizemli konuları ele alması nedeniyle sıklıkla yasaklama tartışmalarının odağında yer alıyor.
5. Felsefenin Temel İlkeleri – Georges Politzer
Georges Politzer'in "Felsefenin Temel İlkeleri" adlı kitabı, derste anlattıklarının öğrenciler tarafından derlenmesiyle oluşturulmuş bir eserdir. Bu kitap, felsefenin düşünce kitapları arasında yer almakta ve anlaşılır bir dil kullanarak yeni başlayanlar için uygundur. Sovyetler Birliği'nde olduğu gibi Türkiye'de de büyük yankı uyandırmıştır. Ancak, kitap 12 Eylül darbesi sonrasında hükümeti eleştiren bir yapıya sahip olduğu iddiasıyla yasaklı kitaplar listesine alınmış ve toplatılmıştır. Devlete bir başkaldırış olduğu iddiasıyla yasaklanan bu kitap, 1990 yılında tekrar basılabilmiştir. Etkileyici ve düşündürücü içeriğiyle, Politzer'in felsefi düşünceleri okuyucuları etkilemeye devam etmektedir. Kitap, felsefenin evrensel ilkelerini açıklarken, düşünce özgürlüğü ve eleştirel düşünme önemine vurgu yapar. Yasaklanmasına rağmen, Politzer'in kitabı hala felsefe alanında değerli bir kaynak olarak kabul edilmektedir.
6. Harry Potter ve Melez Prens – J.K. Rowling
J.K. Rowling'in Harry Potter serisi, konu olarak cadılık ve büyücülüğü içermesi nedeniyle birçok tartışmayı ve yasaklamayı beraberinde getirmiştir. Seri, dünya genelinde yaklaşık olarak 450 milyon kopya satarak büyük bir başarı elde etmiştir. Bununla birlikte, Harry Potter kitapları, Amerika'da yasaklı kitaplar listesinde yer almıştır. İlk dört kitabı özellikle cadılık ve büyücülüğü özendirmek ve satanizmi teşvik etmekle suçlanmıştır. Bazı okullar, bu yasaklı kitapları kütüphanelerinden çıkarmak için velilerle tartışmalara girmiştir. Ancak Rowling, okuyucu kaybı yaşamamaktadır, çünkü kitapları dünya genelinde hala büyük bir popülerliğe sahiptir. Yazarın hayal gücünden ortaya çıkan bu kitaplar, genç ve yetişkin okuyucular tarafından ilgiyle okunmaktadır. Şimdiye kadar toplam yedi kitap yayımlanan Rowling, Harry Potter ile edebiyat dünyasında önemli bir yer edinmiştir. Seri, yasaklansa da, hala okuyucuları büyüleyen ve etkileyen bir mistik hikaye olarak hafızalarda yerini korumaktadır.
7. Sırça Köşk - Sabahattin Ali
Sabahattin Ali'nin Sırça Köşk adlı romanı, yasaklı kitaplar listesi arasında yer alıyor. Bu eser, dönemin hükümetini eleştiriye maruz bırakarak önemli bir tartışma konusu olmuştur. Aynı zamanda direncin ve mücadelenin önemine vurgu yapmaktadır. Türkiye'de bir dönem yasak olan bu kitap, devlete karşı bir isyan içerdiği düşüncesiyle yasaklanmıştır. Popüler kitaplar arasında yer almaktadır ve bu sayede geniş bir okuyucu kitlesi tarafından ilgiyle okunmuştur.
8. Bülbülü Öldürmek – Harper Lee
Bülbülü Öldürmek, yasaklı kitaplar listesine giren bir kitaptır. Bu çıkan kitap, yayımlandıktan hemen sonra büyük bir gürültü yaptı. Roman, çocuğun gözünde Güney Amerika'da ırk ayrımı ve adaletsizlik hakkında anlatılıyor. Eşitlik, adalet ve ayrımcılık gibi kavramları ele almasına rağmen kitap, ırkçılık içerdiği gerekçesiyle maalesef yasaklandı. Pulitzer Ödülü kazandıran yazarına rağmen bu karar şaşırtıcı oldu. Kitabın anlık dile veya küfür içerikli bilgilere yer verilmesi de yasaklanma nedenleri arasında gösterildi. Mississippi'deki bir okul müfredatından çıkarıldı ve yeniden yasaklanmasıyla da gündeme geldi.
9. Türlerin Kökeni – Charles Darwin
Charles Darwin'in yazdığı kitaplar arasında yer alan Türlerin Kökeni, 1859'da Londra'da yayınlandı. Bu kitap, yasaklı kitaplar listesi içerisine girmiş olmasına rağmen, biyolojinin yanı sıra tüm doğa bilimleri, sosyal bilimler ve edebiyat alanında büyük bir etki yaptı. Araştırmacılar için bir başvuru kaynağı olma özelliği kazanan Türlerin Kökeni, uzun süren araştırmaların sonucunda oluşmuş ve evrim teorisini anlaşılabilir bir şekilde sunmaktadır. Ancak Amerika'da evrim teorisinin öğretilmesi 1967 yılına kadar yasak olduğu için, bu kitap da yasaklı kitaplar arasında yer aldı. Bu yasak, evrim teorisine olan tepkilerin bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Türlerin Kökeni'nin yasaklanması, bilimsel ilerlemenin önünde bir engel oluşturmuş ve farklı düşüncelerin ifade edilmesine yönelik baskılar doğurmuştur. Ancak günümüzde Türlerin Kökeni, bilim tarihinde önemli bir dönüm noktası olarak kabul edilmektedir ve Charles Darwin'in bu çalışması, bilimsel düşünceye ve evrim teorisine büyük katkılarda bulunmuştur. Kitap, Yugoslavya ve Yunanistan'da da yasaklanan bir dizi kitap arasında yer aldı.
10. Şeker Portakalı - Jose Mauro De Vasconcelos
Jose Mauro De Vasconcelos'un "Şeker Portakalı" adlı kitabı, Türkiye'de yasaklanan kitaplar listesinde yer almaktadır. Bir öğretmenin öğrencilere performans değerlendirmesi olarak verdiği kitap, bir veli tarafından kitapta argo sözcükler ve küfürler olduğu gerekçesiyle bakanlığa şikâyet edildi. Veli, kitabın yasaklanması için adım atılmasını istedi. Bakanlık, bu şikâyeti değerlendirirken Türk adetlerine ve geleneklere uymadığı gerekçesiyle kitabın çocukların gelişimini olumsuz etkileyecek unsurlar içerdiğine karar verdi. Bu gerekçeyle öğretmen hakkında da soruşturma başlatıldı. Kitabın yasaklı olduğu tespit edilerek, okullarda kullanılması ve öğrencilere dağıtılması yasaklandı.
Bu olay, yasaklı kitaplar konusunda Türkiye'de uzun süredir devam eden bir tartışmayı da gündeme getirdi. Bazı kesimler, yasaklama kararını eleştirdi ve sansür olarak değerlendirdi. Birçok insan, kitabın çocuklara okunmasının onların düşünsel ve duygusal gelişimine katkı sağlayacağına inanmaktadır. Ancak diğer kesimler ise, kitabın bazı konuları ve içerikleri itibariyle uygun olmadığını düşünerek yasaklama kararını destekledi. Bu durum, yasaklı kitaplar konusunda kamusal ve bireysel değerlendirmenin nasıl yapılacağı konusunda tartışmaları da beraberinde getirmiştir. Yasaklı kitapların listesi sürekli değişebilir ve farklı bakış açılarına göre değerlendirilebilir. Bu nedenle, bu durumlar incelenirken dikkatli bir şekilde değerlendirme yapılması önemlidir.
İlginizi Çekebilir: En İyi 10 Dostoyevski Kitabı