Yedikıta Aylık Tarih ve Kültür Dergisi Sayı: 156 Ağustos 2021

alkanlar, Rumeli'dir. Yani Anadolu'dur aslında. Tarih boyunca bu toprakların bir bütün olarak anılması, anlatılması bu yüzdendir.

Kültüründen mimarisine, hayat tarzından hayata bakışına, ila-yı kelimetullah uğrunda verdiği nice bin şehitten, müdafaa ettiği onlarca kalesine kadar Osmanlı'nın “kendi” olan bu topraklar, 19. asırdan 20. asra geçerken çok büyük sıkıntılarla yüzleşmek zorunda kaldı. Önce 93 Harbi ve akabinde iki büyük Balkan Savaşı neticesinde sınırlarımız, Tuna ve Adriyatik kıyılarından Meriç Nehri'ne kadar çekildi. Sonrasında yaşananlar, müstakil bir konu...

500 yıllık vatan toprakları birer birer elden çıkarken, Rumeli'deki son savunmamızı, 1912'de Arnavutluk'un tarihî şehri İşkodra'da yapmıştık. Fatih Sultan Mehmed'in fethedip “Şahin Yuvası” ismini verdiği İşkodra Kalesi'nde Hasan Rıza Paşa, şiddetli ablukaya, dahilî ve haricî menşeli onca entrikaya rağmen, şehit düşmek pahasına şahinler gibi destansı bir mücadele vermişti. Hasan Rıza Paşa; azmi, gayreti, sebatı ve kararlılığıyla tam bir kumandandı. İttihad ve Terakkî hükümetinin vurdumduymaz tavırları yüzünden civardaki kaleler teker teker düşüyorken o, emrindeki bir avuç askerle, ecdadın nice canlar pahasına fethettiği İşkodra'yı teslim etmemek için var gücüyle direniyordu.

Bugün, onun kahramanca müdafaasının üzerinden bir asırdan fazla zaman geçti. Bu ay, pek çoğumuzun haberdar olmadığı yiğit kumandanın şanlı savunmasını ve şehadetini kapağımıza taşıdık.

Bu vesileyle Hicrî yeni yılınızı tebrik eder, istifadeli okumalar dileriz...